تحلیل فرهنگ سیاسی ایران؛ مطالعه موردی شهروندان شهرهای ارومیه، خرم آباد و تهران

هدف پژوهش حاضر، تحلیل فرهنگ سیاسی جامعه ایران است. از طریق فراتحلیل پژوهش های پیشین، دو نوع رویکرد نظری در باب فرهنگ سیاسی جامعه ی ایران استخراج شده است. رویکرد اول، فرهنگ سیاسی ایران را از نوع اقتدارگرایانه و رویکرد دیگر آن را دموکراتیک گرایانه ارزیابی کرده اند. این دو رویکرد، مبنای مساله مندی پژوهش حاضر است. سوال پژوهش حاضر این است که درجه تفاوت پذیری فرهنگ سیاسی در ایران به لحاظ اقتدارگرا بودن و دموکراتیک بودن چگونه قابل تبیین است؟ روش تحقیق، روش کمی تطبیقی بر مبنای پیمایش داده های فازی است. جمعیت آماری، سه شهر ارومیه، خرم آباد و تهران بودند. انتخاب نمونه ها برمبنای مشارکت انتخاباتی صورت گرفته است. یافته های تجربی، فرضیه ی تحقیق را تایید می کند. بر مبنای داده های موجود الگوی جامعه پذیری سیاسی شهروندان با الگوی فرهنگ سیاسی آنها رابطه دارد، بطوریکه اگر جامعه پذیری سیاسی شهروندان اقتدارگرایانه باشد، فرهنگ سیاسی آنها نیز اقتدارگرایانه خواهد بود و بالعکس اگر جامعه پذیری سیاسی شهروندان دموکراتیک باشد، فرهنگ سیاسی آنها نیز دموکراتیک خواهد بود. نتایج تحقیق عدم تناسب مشارکت انتخاباتی با الگوی فرهنگ سیاسی را تایید می کند و نشان می دهد که الگوی فرهنگ سیاسی ارومیه و خرم آباد تا حدودی شبیه به یکدیگر است. در هیچ کدام از دو شهر، فرهنگ سیاسی یکدست و واحدی مشاهده نشده است. واقعیت نشان می دهد که مجموعه ارزش های سیاسی توده ی، یک مجموعه ی دو وجهی است که هم تمایلات دموکراتیک و هم تعلقات اقتدارگرایی دارند.